Project

Doel van het project

Het uiteindelijke doel van het project is om de impact van een evenwichtsstoornis (ook vestibulaire stoornis genaamd) op de (motorische) ontwikkeling van kinderen te beperken. Aangezien kinderen met een gehoorverlies een verhoogd risico hebben op een probleem in het evenwichtsorgaan, richten we ons in het bijzonder op deze doelgroep.

De invoering van een standaard vestibulair screeningsprotocol in Vlaanderen voor gehoorgestoorde baby’s op de leeftijd van 6 maanden. Hiermee beogen we een vroegtijdige diagnose van een vestibulair probleem en een adequate doorverwijzing voor uitgebreid evenwichts- en motorisch onderzoek en doelgerichte revalidatie.

Het sensibiliseren van artsen en paramedici maar ook ouders, leerkrachten en maatschappelijk werkers die in nauw contact staan met gehoorgestoorde kinderen. Vroegtijdige diagnose leidt tot een betere aanpak. Dit zal hand in hand gaan met een effectievere patiëntenzorg, aangezien de gepaste therapie sneller kan worden opgestart.

Wetenschappelijke doelstellingen

Volgende wetenschappelijke doeleinden zullen bijdragen om bovenstaande punten te realiseren:

Het bepalen van het voorkomen van vestibulaire stoornissen bij kinderen met een aangeboren gehoorverlies in Vlaanderen op de leeftijd van 6 maanden, gebaseerd op de resultaten van de cervicaal vestibulair geëvokeerde myogene potentiaal (cVEMP) test.

Het bepalen van de gevoeligheid van de cVEMP als screeningstest voor het vaststellen van een vestibulaire stoornis bij gehoorgestoorde kinderen van 6 maanden oud. De resultaten van de cVEMP zullen hiervoor vergeleken worden met de resultaten van een uitgebreid vestibulair en motorisch onderzoek. Op basis van die gegevens zal het vestibulair screeningsprotocol verder worden verfijnd.

Het verzamelen van normatieve data voor de cVEMP responsparameters in een controlegroep van typisch ontwikkelende en normaalhorende baby’s op de leeftijd van 6 maanden. De referentiecentra zullen op deze manier worden voorzien van normwaarden voor een juiste interpretatie van de screeningsresultaten.

Stappenplan doorverwijzing voor een evenwichtsscreening

De bestaande gehoorscreening zal worden uitgebreid met een evenwichtsscreening. Volgende stappen zullen doorlopen worden ter opvolging van de Vlaamse baby’s met een gehoorprobleem:

Kind en Gezin verwijst alle baby’s waarbij tweemaal een afwijkende gehoorscreening (MAICO-refer) werd opgemeten door naar de referentiecentra van Kind en Gezin in Vlaanderen.

Deze centra voeren een diagnostisch gehooronderzoek (brainstem evoked response audiometry: BERA) uit ter bevestiging van een permanent gehoorverlies.

Bij de vaststelling van een gehoorverlies (BERA-refer), wordt de baby op de leeftijd van 6 maanden doorverwezen voor een evenwichtsscreening aan de hand van de cVEMP-test.

Bij een afwijkend resultaat op de cVEMP (cVEMP-refer), wordt de baby doorverwezen door de referentiecentra voor motorische onderzoek en, indien nodig, revalidatie.

Keuze van de cVEMP als evenwichtsscreeningstest

Het gehoor bij pasgeboren Vlaamse baby’s wordt gescreend aan de hand van de MAICO-test. Dit is een objectieve screening waarbij de hersenactiviteit wordt gemeten op het niveau van de hersenstam na aanbieding van een geluidstimulus. Ook voor de evenwichtsscreening hebben we een test nodig die betrouwbaar, snel en eenvoudig kan worden afgenomen.

Bijgevolg wordt gekozen om de cVEMP test te gebruiken als screeningstest. Hierbij zal men een geluid via een trillend blokje achter het oor (beentriller) aanbieden om een deel van het evenwichtsorgaan te stimuleren en testen. Ter hoogte van de opgespannen halsspier aan dezelfde zijde worden onderdrukkende spierpotentialen opgemeten via de vooraf gekleefde elektroden.

Onderstaande redenen motiveren de keuze van de cVEMP:

Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat de cVEMP het deel van het evenwichtsorgaan onderzoekt dat de grootste kans heeft op een vestibulaire stoornis bij kinderen met een gehoorverlies ter hoogte van het binnenoor.

Daarnaast werd een sterke correlatie aangetoond tussen de cVEMP-resultaten en het motorisch functioneren.

De cVEMP is bovendien een niet-invasief objectief onderzoek met een korte testduur, die eenvoudig af te nemen is bij baby’s vanaf 6 maanden.

Projectplanning

De aftrap van VIS-Flanders werd gegeven tijdens de Kick-off meeting op 8 december 2017 en zal lopen over een periode van 4 jaar. Hieronder volgt een kort overzicht van de verdere planning:

December 2017 – februari 2018: Bij aanvang van het project zal contact worden opgenomen met alle Vlaamse referentiecentra voor het organiseren van de opstart van de evenwichtsscreening. Daarnaast zal een goedkeuring van het overkoepelend Ethisch Comité worden aangevraagd om de data uit de verschillende referentiecentra te verzamelen en verwerken. Voor een verdere uitwerking van de vestibulaire revalidatie zal contact worden opgenomen met de revalidatiecentra. Aan de hand van een literatuuronderzoek zullen richtlijnen worden opgesteld voor de vestibulaire revalidatie bij gehoorgestoorde kinderen.

Maart – mei 2018: Tijdens deze maanden zullen verdere contacten worden gelegd met de referentiecentra van Kind en Gezin, andere revalidatiecentra en zelfstandige kinesitherapeuten. Er zal ook een symposium worden georganiseerd rond de diagnostiek en revalidatie van gehoorgestoorde kinderen met evenwichtsproblemen. Hierop zal dieper worden ingegaan op de verschillende soorten motorische onderzoeken en de keuze, frequentie, duur en evaluatie van de therapie. Daarnaast zal een verzameling van normatieve data voor de cVEMP responsparameters plaatsvinden in een controlegroep normaalhorende typisch ontwikkelende baby’s van 6 maanden. Deze normwaarden zullen worden doorgegeven aan de referentiecentra voor een accurate interpretatie van de screeningsresultaten.

Vanaf juni 2018: De cVEMP wordt vanaf juni 2018 geïmplementeerd als evenwichtsscreening bij slechthorende baby’s van 6 maanden in alle Vlaamse referentiecentra, gevolgd door de gepaste doorverwijzing voor revalidatie.